Protomelas similis (REGAN, 1922)
Proto = eerste, melas = zwart.
Maréchal, C. 1991 Protomelas. p. 387-393. In: J. Daget, J.-P. Gosse, G.G. Teugels and D.F.E. Thys van den Audenaerde (eds.) Check-list of the freshwater fishes of Africa (CLOFFA). ISNB, Brussels; MRAC, Tervuren; and ORSTOM, Paris. Vol. 4.
Konings, Ad, Malawi cichliden in hun natuurlijk omgeving, vierde druk, 2008
Een fraaie soort die - met name in het broedseizoen - veel rood op de vinnen vertoont in een mooie tekening, gecombineerd met iriserend blauwe schubben. Daarbij hebben de mannen een groen/blauwe kop. Een man die goed op kleur is is een bijzonder opvallende verschijning, zelfs in een Malawi aquarium. Als ze geen broedkleuren hebben, vertonen de mannen een vage, zwarte streep die over het gehele lichaam loopt. De vrouwen zijn een stuk minder kleurrijk. De lengtestreep hebben ze echter ook. Mannen worden ongeveer 18cm, vrouwtjes 15cm.
Komt in het gehele meer voor.
Een tamelijk rustige soort, die in het broedseizoen wel wat kan bazen. Andere soorten worden kort weggejaagd, maar niet nágejaagd. Het ois een vrij drukke zwemmer en maakt veel gebruik van grote zandvlaktes. Een bak met veel ruimte is dus noodzakelijk.
De soort duikt kleine schaaldieren op in het zand. Dit gedrag is ook in het aquarium duidelijk te zien als bv. zinkend granulaat gevoerd wordt. Ze duiken diep, soms tot de ogen, in het zand om een flinke hap te nemen. Ze kauwen het zand door, en spugen het vervolgens al verder zwemmend weer uit, en dan herhaalt het ritueel zich.
Niet moeilijk. De soort is een muilbroeder, het vrouwtje broedt de eitjes en larven uit.
Niet al te klein, 600 liter, met veel vrije ruimte, en een dikke laag (niet scherp!) zand, daarnaast enkele flinke stenen als decoratie en als schuilplaats. Bij ondergetekende werden planten met rust gelaten, wel goed verankeren.
