Tekst en Foto's: Martin van Tilburg

Malawicichliden neem je als je van bont gekleurde vissen houdt die zeer interessant gedrag vertonen. Bij Malawicichliden gebeurt er altijd wel iets in het aquarium.

Aquarium van MalawiFreak (Martin van Tilburg)
 
Het Malawimeer, of van oudsher Nyassameer, is een van de grote meren gelegen in Zuid-Oost Afrika. Het Malawimeer ligt in de grote slenkvallei en werd ontdekt door ontdekkingsreiziger en missionaris David Livingstone. Het meer ligt voor driekwart in Malawi, maar de oevers grenzen ook aan Mozambique en Tanzania. Het Malawimeer is bij de aquariumliefhebbers bekend om zijn kleurrijke cichliden, maar er leven natuurlijk veel meer dieren in het Malawimeer.

Drie groepen Cichliden
De cichliden uit het Malawimeer kunnen we grofweg opsplitsen in drie groepen. Mbuna, Utaka (Haplochromis) en de Aulonocara (peacock of keizerbaars) genaamd. Op een uitzondering na zijn Malawicichliden maternale muilbroeders. Een vrouwtje zal de eitjes minimaal 21 dagen in de bek uitbroeden.

Mbuna worden ook wel de rotsbewoners genoemd. Met hun vaak prachtig bonte kleuren leven zij aan de oevers van het meer tussen de vele rotspartijen en overgangsbiotopen die het meer kent. De Mbuna worden gekenmerkt door hun prachtige bonte kleuren, de manier waarop ze hun voedsel vergaren, en hun vaak kort gedrongen lichaamsbouw. Bij Mbuna wordt vaker gesproken van agressie en territoriaal gedrag dan bij de andere groepen. Voor een klein groepje Mbuna heb je al snel een aquarium van 250 liter nodig.

De inheemse bevolking noemt de Haplochromis groep Utaka. Dit zijn vaak grotere cichliden die leven in de overgangsbiotopen, het open water en boven de zandbodem. Echter zijn er in deze groep ook weer afwijkingen. Niet alle Haplochromis zijn Utaka. Maar daar wil ik hier niet al te diep op in gaan. Feit blijft dat deze groep slechts interessant is voor liefhebbers met een groot aquarium. Sommige soorten als de Fossorochromis rostratus en Champsochromis kunnen wel 40cm worden. In deze groep bevinden zich ook de rovers. De vissen die jagen en zich voeden met andere vissen. De manier waarop men dat doet is zeer verschillend en enorm interessant om te aanschouwen. Denk bijvoorbeeld eens aan de Nimbochromis livingstonii, die als een dode vis op de bodem gaat liggen om vervolgens toe te slaan.

Aulonocara's, bij ons ook wel keizersbaarzen genoemd, worden zowel in open water als in de overgangsbiotopen aangetroffen. Ze voeden zich voornamelijk met kleine organismen die men uit de zandbodem haalt. Het vangen van diertjes uit de zandbodem door de Aulonocara is een waar schouwspel. De cichliden in deze groep worden niet zo groot als de hiervoor beschreven groep, toch worden de vissen uit de Haplochromis groep als ideale aquarium genoten aangemerkt. Het drukke karakter van de Mbuna wordt door de Aulonocara vaak niet op prijs gesteld.

Het Malawicichliden aquarium wordt het best opgebouwd met een zandbodem en rotspartijen. Het water is hard en heeft bij voorkeur een pH waarde rond de 8.
Het Nederlandse kraanwater is bijna overal bijzonder geschikt voor het houden van deze mooie vissen.

Martin van Tilburg