Melanochromis auratus (BOULENGER, 1897)
Melano = zwart, chromis = vis. auratus = goudkleurig
Maréchal, C. 1991 Melanochromis p. 258-265. In: J. Daget, J.-P. Gosse, G.G. Teugels and D.F.E. Thys van den Audenaerde (eds.) Check-list of the freshwater fishes of Africa (CLOFFA). ISNB, Brussels; MRAC, Tervuren; and ORSTOM, Paris. Vol. 4.
Walter Deproost, Cichlidae 20 (5) december 1994 31. Ad Konings, Malawi cichliden in hun natuurlijke omgeving, 3de oplage, 2001.
Deze Mbuna, die als één van de eerste Mbuna’s uit Malawi geëxporteerd werd, heeft een vrij slank en langgerekt lichaam dat iets is afgeplat. De lengte in de vrije natuur is zo’n 9 cm. In het aquarium kan een mannetje een lengte tot 12 cm bereiken en een vrouwtje wordt maximaal 10 cm. Vrouwtjes en jonge dieren hebben een goudgele grondkleur met twee donkere banden over de lengte, met aan beide zijden van de donkere banden een witte streep. Eén van deze banden zit op de hoogte van het oog en loopt door in de staartvin, waar deze overgaat in een vlekkenpatroon van wit en zwart op de goudgele ondergrond. De andere donkere band zit net onder de rugvin. De rugvin is ook voorzien van een donkere band met daaronder een brede witte band. Ook hier loopt het over in een vlekkerig patroon. Het mannetje heeft zwartbruine flanken met twee geelwitte, blauwachtig glanzende lengtebanden. Hierbij is de band op hoogte van het oog wat feller ten opzichte van de band onder- en op de rugvin. De aarsvin is zwart, overlopend in blauw met gele eiervlekken. M. auratus heeft nagenoeg geen geografische varianten, omdat ze niet echt honkvast zijn. Het mannetje verplaatst zich en waar broedrijpe vrouwtjes voor handen zijn verdedigt hij een bepaald gebied. Wanneer er geen interesse is van de vrouwtjes verplaatst hij meteen.
Het verspreidingsgebied van M. auratus is langs de westelijke oever, tussen Jalo Reef wat ligt nabij Nkhotakota en Crocodile Rock, gelegen in het uiterste zuiden van het meer. Ze komt ook voor bij Chipoka, Rifu, Nkhomo Reef en Senga Point, maar wordt niet aangetroffen bij Zimbabwe Rock, Chinyamwezi en Chinyankwazi.
De mannetjes van M. auratus zijn in het meer maar zwak territoriaal, mogelijk vanwege de populatiedichtheid. In het aquarium is het territoriaal gedrag ook minder intensief dan bij sommige andere Mbuna’s, maar het kan toch voorkomen dat een mannetje zich erg onverdraagzaam gedraagt ten opzichte van zijn soortgenoten. Men doet er verstandig aan om meerdere vrouwtjes te houden op één mannetje.
Deze Mbuna voedt zich voornamelijk met Aufwuchs, maar ook met plankton en kleine kreeftachtigen. In het aquarium geeft men het best veel groen voer.
Deze vis laat zich makkelijk kweken. Dit betreft een maternale muilbroeder.
Het aquarium dient een minimum lengte te hebben van 100cm, met een inhoud van 160 liter, liefst groter. De inrichting moet voorzien zijn rotspartijen waar de vrouwtjes zich kunnen schuilhouden voor het opdringerige mannetje.